น้ําพริกปลาย่างเป็นอาหารไทยโบราณที่มีรสชาติเป็นเอกลักษณ์ ทําจากปลาแห้งย่างนํามาโขลกกับเครื่องพริกที่คั่วจนหอม ส่วนผสมหลักประกอบด้วยพริกแห้งเม็ดใหญ่ หอมแดง กระเทียม นําไปคั่วไฟอ่อนๆ จนมีกลิ่นหอม เครื่องเทศที่คั่วจะช่วยเพิ่มรสชาติที่ซับซ้อนและกลิ่นหอมอันเป็นเอกลักษณ์ให้กับน้ําพริก เมื่อคั่วเครื่องพริกได้ที่แล้ว นํามาโขลกรวมกับเนื้อปลาแห้งย่างที่แกะก้างออกจนหมด โขลกให้ละเอียดจนส่วนผสมเข้ากันดี เคล็ดลับอยู่ที่การใช้พริกแห้งเม็ดใหญ่และเอาเม็ดพริกออกก่อน เพื่อให้ได้รสเผ็ดอ่อนๆ ที่ไม่แสบร้อน หากใครชอบรสเผ็ดจัดจ้าน สามารถใช้พริกขี้หนูแห้งแทนพริกแห้งเม็ดใหญ่บางส่วนหรือทั้งหมดได้ รสชาติของน้ําพริกปลาย่างจะมีความกลมกล่อมลงตัว มีทั้งรสเปรี้ยว หวาน เค็ม และเผ็ดเล็กน้อย ความเปรี้ยวได้จากมะขามเปียกหรือน้ํามะนาว ความหวานได้จากน้ําตาลปี๊บหรือน้ําตาลทราย ส่วนความเค็มได้จากน้ําปลาหรือเกลือ ปรุงรสให้ได้ตามชอบ น้ําพริกปลาย่างสามารถรับประทานคู่กับผักสดต่างๆ เช่น แตงกวา ถั่วฝักยาว มะเขือ หรือผักลวกก็ได้ นอกจากนี้ยังสามารถนําไปคลุกกับข้าวสวยร้อนๆ หรือใช้เป็นเครื่องจิ้มสําหรับปลาทูทอดหรือไข่เจียวก็อร่อยไม่แพ้กัน น้ําพริกปลาย่างเป็นอาหารที่ทําง่าย เก็บไว้ได้นาน และมีรสชาติอร่อยถูกปากคนไทยทุกเพศทุกวัย เป็นเมนูประจําบ้านที่สามารถปรับเปลี่ยนสูตรได้ตามความชอบ