จอผักกาด คืออาหารเหนือยอดนิยมที่หลายคนคุ้นเคยกันดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงฤดูหนาวหรือเทศกาลปีใหม่ คําว่า "จอ" ในภาษาเหนือหมายถึงการต้มผัก ส่วน "ผักกาด" หมายถึงผักกาดจ้อน หรือผักกวางตุ้งที่กําลังออกดอก จอผักกาดจึงเป็นแกงที่ทําจากผักกาดจ้อนเป็นหลัก นํามาต้มกับส่วนผสมต่างๆ จนได้รสชาติที่กลมกล่อมลงตัว เอกลักษณ์ของจอผักกาดอยู่ที่รสชาติเปรี้ยวอมหวาน กลมกล่อม และกลิ่นหอมที่เป็นเอกลักษณ์ ส่วนผสมหลักๆ นอกจากผักกาดจ้อนแล้ว ยังมีกระดูกหมูหรือซี่โครงหมูที่ช่วยเพิ่มความหวานน้ําซุปและความนุ่มของเนื้อสัตว์ นอกจากนี้ยังมีเครื่องปรุงรสที่สําคัญอย่าง ถั่วเน่าแผ่น ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลืองหมักของทางภาคเหนือ ช่วยเพิ่มความนัวและความหอมให้กับแกงขาดไม่ได้ สูตรและวิธีการทําจอผักกาดมีหลากหลายแตกต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่น แต่โดยทั่วไปแล้ว มักจะเริ่มจากการเตรียมผักกาดจ้อน หั่นเป็นชิ้นพอดีคํา แล้วนําไปต้มกับกระดูกหมูหรือซี่โครงหมูจนเปื่อย จากนั้นจึงใส่เครื่องปรุงรสต่างๆ เช่น ถั่วเน่าแผ่น น้ําปลา น้ําตาล เกลือ และพริกแห้ง (หากต้องการรสเผ็ด) เคี่ยวไปเรื่อยๆ จนส่วนผสมทั้งหมดเข้ากันดี และได้รสชาติที่กลมกล่อมตามต้องการ ก่อนเสิร์ฟ มักจะมีการเจียวกระเทียมในน้ํามัน แล้วนําไปโรยหน้าเพื่อเพิ่มความหอมและน่ารับประทานมากยิ่งขึ้น จอผักกาดไม่เพียงแต่เป็นอาหารที่อร่อยและมีรสชาติเป็นเอกลักษณ์เท่านั้น แต่ยังมีคุณค่าทางโภชนาการอีกด้วย ผักกาดจ้อนเป็นแหล่งของวิตามินและแร่ธาตุหลายชนิด ทั้งยังมีใยอาหารสูง ช่วยในการขับถ่าย กระดูกหมูหรือซี่โครงหมูให้โปรตีนและไขมันที่จําเป็นต่อร่างกาย นอกจากนี้ ถั่วเน่ายังเป็นแหล่งของโปรตีนและแร่ธาตุต่างๆ ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ ด้วยรสชาติที่อร่อยลงตัว ทําง่าย และมีประโยชน์ต่อสุขภาพ ทําให้จอผักกาดเป็นอาหารที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในภาคเหนือ และเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่คนไทยทั่วประเทศ หากมีโอกาสได้ไปเยือนภาคเหนือ อย่าลืมลองชิมจอผักกาดสูตรต้นตํารับ รับรองว่าจะติดใจในรสชาติและความอร่อยอย่างแน่นอน