ส้มตําทุเรียนเป็นอาหารที่ผสมผสานรสชาติจัดจ้านของส้มตําเข้ากับความหวานมันของทุเรียนได้อย่างลงตัว ทําให้เกิดเป็นเมนูที่แปลกใหม่และน่าสนใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ที่มีทุเรียนเป็นผลไม้ขึ้นชื่ออย่างจังหวัดตราดและจันทบุรี ความนิยมของส้มตําทุเรียนไม่ได้จํากัดอยู่แค่ในท้องถิ่นเท่านั้น แต่ยังเป็นที่รู้จักและได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวที่ต้องการลิ้มลองรสชาติอาหารพื้นเมืองที่ไม่เหมือนใคร การทําส้มตําทุเรียนนั้นไม่ได้มีขั้นตอนที่ซับซ้อนมากนัก คล้ายกับการทําส้มตําทั่วไป แต่มีเคล็ดลับอยู่ที่การเลือกใช้ทุเรียนที่ยังไม่สุกงอมจนเกินไป เพื่อให้ได้เนื้อที่กรอบนอกนุ่มใน เมื่อนํามาคลุกเคล้ากับน้ําส้มตํารสจัดจ้าน จะช่วยเพิ่มมิติของรสชาติให้ส้มตําทุเรียนมีความโดดเด่นมากยิ่งขึ้น นอกจากนี้ การหั่นทุเรียนก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่สําคัญ หากต้องการให้รสชาติของน้ําส้มตําเข้าถึงเนื้อทุเรียนได้ดี ควรหั่นเป็นแผ่นบาง แต่ถ้าชอบเคี้ยวให้ได้รสสัมผัสเต็มคํา การหั่นเป็นแท่งก็เป็นทางเลือกที่ไม่เลว สิ่งที่ทําให้ส้มตําทุเรียนแตกต่างจากส้มตําชนิดอื่นๆ ไม่ใช่แค่เพียงการเพิ่มทุเรียนเข้าไปเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความลงตัวของรสชาติที่ต้องปรับให้เข้ากับความหวานของทุเรียนด้วย บางสูตรอาจเพิ่มความเปรี้ยวหรือความเผ็ดเป็นพิเศษ เพื่อให้รสชาติโดยรวมมีความสมดุลและไม่หวานเลี่ยนจนเกินไป การใส่ถั่วลิสงคั่ว กุ้งแห้ง หรือส่วนผสมอื่นๆ ก็สามารถปรับเปลี่ยนได้ตามความชอบของผู้บริโภค สําหรับผู้ที่สนใจอยากลองทําส้มตําทุเรียนรับประทานเอง ควรเริ่มต้นจากการเตรียมวัตถุดิบให้พร้อม ทั้งทุเรียน มะละกอ แครอท ถั่วฝักยาว มะเขือเทศ พริก กระเทียม น้ําปลา น้ําตาล น้ํามะนาว และส่วนผสมอื่นๆ ที่ใช้ในการทําส้มตํา จากนั้นก็ลงมือโขลกเครื่องส้มตําตามสูตรที่ชอบ แล้วจึงค่อยใส่ทุเรียนที่หั่นไว้ลงไปคลุกเคล้าเบาๆ ให้เข้ากัน เคล็ดลับอยู่ที่การคลุกเคล้าทุเรียนกับเครื่องส้มตําในขั้นตอนสุดท้าย เพื่อรักษาความกรอบของเนื้อทุเรียนไว้ ส้มตําทุเรียนจึงเป็นเมนูที่สะท้อนให้เห็นถึงความคิดสร้างสรรค์ในการนําวัตถุดิบที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้ให้เกิดเป็นอาหารจานใหม่ ที่ไม่เพียงแต่มีรสชาติอร่อย แต่ยังเป็นเอกลักษณ์ที่บ่งบอกถึงวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของผู้คนในภูมิภาคนั้นๆ ได้เป็นอย่างดี